Traumatic faiʻai manua (TBI) o se seti o faʻafesoʻotaʻiga manuʻa o le vaivai aʻa o le ulu, ponaivi o le ulupoo, o le vailaʻau o le faiʻai ma ona membrane, lea e o gatasi ma taimi ma e i ai le tasi auala o faʻavae. Faalavelave faʻafuaseʻi (faʻalavelave faʻafuaseʻi) o se mafuaʻaga masani. Tele tele taimi, o se manuʻa o le iʻuga o le aiga, taʻaloga poʻo manuʻa manuʻa. TBI mafai ona afaina ai soʻo se fausaga o le ogatotonu sisitema sisitema: paʻepaʻe ma efuefu mea o le faiʻai, ponaivi neula ma alatoto toto, pa o le ventricle ma cerebrospinal suavai auala, lea e fuafuaina ai le tele o faʻailoga e faʻaalia ai.
Faʻailoaga
O le faʻamaoniga e faia faʻavae i luga o le aoina o anamnesis (faʻamaoniaina o le mea moni manuʻa), o faʻaiuga o se suʻesuʻega o neura ma auiliiliga o faʻamatalaga mai metotia suʻesuʻega metotia (MRI ma CT).
Faavasegaina
Ina ia iloiloina le ogaoga o le manuʻa, o le Glasgow Coma Scale e faʻaaogaina, lea e faʻavae i luga o le iloiloga o faʻamaoniga o neura. O le fua e iloiloina i togi, o lona numera e eseese mai le 3 i le 15. Faʻavae i luga o le numera o togi, TBI ua faʻavasegaina i tikeri:
- faigofie - 13-15;
- averesi - 9-12;
- mamafa - 3-8.
© guas - stock.adobe.com
I fua o le fua o le faʻatiga aafiaga o le TBI, e mafai ona:
- tuʻua;
- tuʻufaʻatasia (faʻatasi ma le faʻaleagaina o isi totoga);
- tuʻufaʻatasia (faʻatasi ai ma le aʻafiaga o le tino o le tagata o le tele o faʻalavelave faʻalavelave); ono mafua mai i le faʻaaogaina o meatau o le tele faʻaleagaina.
E ala i le i ai o le faʻaleagaina o malulu maso (paʻu, aponeurosis, dura mater), o le manuʻa o:
- tapunia (CCMT) - leai se vaʻaia faʻaleagaina;
- matala (TBI) - faʻaleagaina malulu aʻa o le ulu, o nisi taimi faʻatasi ma le aponeurosis (e mafai ona o faʻatasi ma le gagauina o ponaivi o le potu o loʻo i lalo o le ulu o le ulu; e ala i le amataga, ia fana poʻo le le pa fana);
- TBI o se natura ati - o le amiosaʻo o le dura mater ua solia.
O le tapunia o le craniocerebral trauma e mataʻutia aua o le tagata maʻi e aunoa ma le vaaia o mea ua faaleagaina, e seasea ona saili se fomai, e talitonu sese faapea "o le a lelei mea uma." O lona faʻatulagaina i le itulagi faʻalavelave e sili ona mataʻutia ona o le mea moni o le vavalo mo hemorrhages i le posterior crosial fossa o le sili ona lelei.
Mai le manatu o le taimi vaitaimi talu mai le TBI, mo le faʻafaigofieina o le atinaʻeina o togafiti togafiti, o se masani le vaevaeina o le faʻaleagaina i vaitaimi (i masina):
- matuitui - oʻo i le 2.5;
- vailauga - mai le 2.5 i le 6;
- taumamao - mai le 6 i le 24.
© bilderzwerg - stock.adobe.com
I falemaʻi faʻataʻitaʻi
O manua o le faiʻai ua faʻamaonia mo:
Faʻafitauli (vevesi)
Faʻailoga masani masani ona foʻia i totonu o le 14 aso. Faʻaleagaina mafai ona o faʻatasi ma le amataga o le syncope mai ni nai sekone i le 6 minute (o nisi taimi o le maualuga taimi o le 15-20 minute ua faʻailoa mai), sosoʻo ai ma le antegrade, congrade, poʻo le retrograde amnesia. Masalo ole faʻanoanoa ile mafaufau (e oʻo ile mafaufau). Faʻafitauli mafai ona o faʻatasi ma faʻaletonu o le autonomic neula system: niniva, puaʻi, pallor o matala mucous membrane ma le paʻu, faʻafitauli o le fatu fatu ma respiratory respiratory (fesuiaiga taimi puʻupuʻu i le NPV ma le toto maualuga). Oe ono maua le ulu tiga ma niniva, lautele vaivaiga, clammy afu, ma se tinnitus lagona.
Mafai mafai nystagmus ma matua aveʻesea mata o le mata, asymmetry o tendon reflexes ma meningeal faailoga e taofi i totonu o le 7 aso. Instrumental Studies (MRI) ma le faʻalavelave e le faʻaalia suiga faʻasolosolo. Suiga i le faʻataʻitaʻiga o amioga, faʻaleagaina le mafaufau ma le faʻaititia o le moe moe mafai ona maitauina mo ni masina.
Feteʻenaʻiga (finau)
E masani ona faʻaalia o ia e le shock-counter-shock (ma le saoasaoa o le saoasaoa ma le taofiofia o le faiʻai ona o mea mai fafo). O faʻamaʻi falemaʻi ua fuafuaina e le nofoaga o le manuʻa ma aofia ai suiga i le setete o le mafaufau. Morphologically faʻamaonia e intraparenchymal hemorrhage ma le lotoifale edema. Vaevaeina i:
- Faigofie. E masani ona o faatasi ma le leiloa o le malamalama umi i ni sefulu sefulu minute. O faʻamaʻi lautele o le cerebral e sili atu lona taua nai lo le faʻaletonu. Faʻailoaina e vevesi faʻaletonu i le tulaga o fesuiaiga i le fatu fua ma faʻateleina toto maualuga. O le faʻailoga faigata ua taofi i totonu o le 14-20 aso.
- Ogatotonu O faʻaletonu o fualaʻau e fesoasoani i le tachypnea ma le subfebrile. Faʻaalia foliga faʻamaonia: oculomotor ma pupillary faʻaletonu, paresis o le pito, dysarthria ma disesthesia. O le toe solomuli e masani ona maitauina pe a maeʻa aso 35.
- Mamafa I nisi tulaga, e o mai faatasi ma le gaui o ponaivi o le ulu o le ulu ma le toto i totonu. Fractures o ponaivi ponaivi e masani lava laina. O le umi ole faʻasologa e amata mai i nai itula ile 1-2 vaiaso. Autonomic faʻalavelave o loʻo faʻaalia manino i le tulaga o fesuiaiga taua i le toto toto, fatu fua faatatau, manava fua ma hyperthermia. Pogai auga faʻailoga e sili atu. E mafai Episodes. E umi se taimi o le toe faʻaleleia. I le tele o tulaga, e le atoatoa. O faʻaletonu i le afi ma vaega o le mafaufau, o mafuaʻaga ia o le le atoatoa, e masani ona tumau.
Faʻasese manuʻa axonal
Manua i papaʻe mea ona o le shearing malosi.
E iloga mai le feololo i le loloto koma. O le faʻavae faʻailoga faigata ma autonomic faʻaletonu o loʻo faʻaalia manino. E masani ona faʻaiʻu ile faʻamamaina ile faʻalauteleina ole apallic syndrome. Morphologically, e tusa ai ma iʻuga o le MRI, o le faʻateleina o le aofaʻi o le faiʻai mea ma faʻailoga o le faʻapipiʻiina o le tolu ma faʻalava ventricles, subarachnoid convexital avanoa ma faavae vaipuna fuafuaina. Pathognomonic laʻititi-taula hemorrhages i le papaʻe mea o le hemispheres, le corpus callosum, subcortical ma auivi fausaga.
© motorta - stock.adobe.com
Faʻamalosi
E masani ona mafua ile vave tupuola ole cerebral edema ma / pe ole toto tele ile toto. Ole faʻateleina ole faʻateleina ole mamafa ole intracranial e o mai faatasi ma le vave ole faʻatuputeleina ole taulaʻi, faiʻai ole faiʻai male faʻailoga ole faiʻai. E faʻailoaina e le "seleulu faʻailoga" - o le faʻateleina o totoga o le toto e faʻasaga i le talaaga o le faʻaititia o le tata o le fatu. I le i ai o le toto intracranial, atonu e o mai faatasi ma homolateral mydriasis. O le "seleulu faʻailoga" o le faʻavae mo se faʻalavelave faʻafuaseʻi craniotomy ina ia mafai ona faʻamamaina le faiʻai. O le faʻamamaina ole intracranial e ala ile faʻamautuina e mafai ona:
- faʻamaʻi;
- subural;
- subarachnoid;
- intracerebral;
- ventricular
Faʻamoemoeina i le ituaiga o faʻaleagaina vaʻa, latou o arterial ma vevela. O le sili lamatiaga o arterial intracranial toto. Fomaʻi e sili ona vaʻaia ile CT. Spiral CT faʻatagaina oe e iloilo le tele o le heacoma intracranial.
I le taimi lava e tasi, e mafai ona tuʻufaʻatasia ituaiga eseese o faʻaleagaina, mo se faʻataʻitaʻiga, finauvale ma le faʻamaligiina o le toto, poʻo le faʻaopoopoga faʻaleagaina o le faiʻai mea i le gasologa o meninges. I se faʻaopopoga, o le totonugalemu o neula e mafai ona maua ai faʻafitauli mafua mai i faʻatiga, CSF teʻi.
Lima tulaga o maʻi
I le neurotraumatology, e lima tuutuuga o tagata mamaʻi ma le TBI e iloga:
tulaga | Taʻiala | ||||
Malamalama | Galuega taua | Faailoga neurological | Faʻamataʻu i le ola | Fuafua le toe faaleleia vaaiga | |
Faʻamalieina | Manino | Sefe | Toesea | leai | E alofagia |
Faigata feololo | Faʻafetaui agamalu | Taofia (bradycardia mafai) | Ogaoga hemispheric ma craniobasal taulaʻi faʻailoga | Maualalo | E masani ona alofagia |
Mamafa | Sopor | Feololo | Pogai faʻailoga foliga mai | Taua | Masalosalo |
Matua mamafa | Koma | Matua solia | Craniobasal, hemispheric, ma punavai faʻailoga e matua faʻaalia lava | Tapulaʻa maualuga | Leaga |
Tigaina | Koma tigaina | Solitulafono matuia | O gasegase o le cerebral ma le faiʻai o le faiʻai e faʻamalosia ma soʻoga hemispheric ma craniobasal | E le mafai le ola | Toesea |
Fesoasoani muamua
A faʻailoa mai se vaega o le leai o se malamalama, e manaʻomia e le tagata manua le felauaiga i le falemaʻi, talu ai ona o le sooga e tumu i faʻafitauli e ono lamatia ai le tino. A o suʻesuʻeina le tagata manua, oe tatau ona mataala i:
- o le iai o le palapala poʻo le uaina mai le isu poʻo taliga (o se faʻailoga o le gaui o le faʻavae o le ulupoo);
- le tulaga o mata mata ma le lautele o tamaiti aʻoga (unilateral mydriasis ono mafua mai homolateral intracranial hemorrhage);
- fuataga faʻapitoa (taumafai e faʻamauina le tele o faʻailoga e mafai ai):
- lanu paʻu;
- NPV (respiratory rate);
- Totogi o le fatu (tata o le fatu);
- SAVAE;
- vevela o le tino.
Afai o le tagata onosaʻi ua matapogia, ina ia mafai ai ona tuʻu 'ese le laiga o le laulaufaiva ma puipuia ono ono manava faigata. A iai ni ou agavaʻa, e mafai ona e tuleia le auvae alalo i luma, tuʻu ou tamatamailima i tua o ona tulimanu, ma suʻi lou laulaufaiva i le filo ma nonoa i le faʻamau ofutino.
Taunuuga ma faʻafitauli
Faʻalavelave mai le ogatotonu sisitema sisitema vaevaeina i:
- pipisi:
- meningoencephalitis;
- encephalitis;
- faiʻai leai se faiʻai;
- lē pipisi:
- aneurysms arterial;
- leaga o le tino;
- episyndrome;
- hydrocephalus;
- faʻamaʻi apallic
O faʻaiuga o le falemaʻi e mafai ona le tumau pe tumau foi. Filifili e le tele ma le nofoaga o le suiga. E aofia ai:
- Faʻailoga lautele o le cerebral - tiga o le ulu ma niniva - mafua mai i le solia o le totonugalemu o le dura mater, suia o le vestibular mea faigaluega poʻo cerebellar fausaga, o se faʻaauau pea faʻaopoopoga i intracranial ma / poʻo sisitema toto maualuga.
- Le tulaʻi mai o faʻasolosolo malosi (soʻoga o neurons) i le ogatotonu sisitema sisitema, lea e mafai ona faʻaalia e pei o le faʻanatinatiina o le mafaufau (post-traumatic episodic syndrome) pe suia i amioga amioga.
- Faʻailoga e mafua mai i le faʻaleagaina o vaega e fesoʻotaʻi ma le afi, vaʻavaʻaia ma mafaufauga lelei vaʻaia:
- manatua leiloa, disorientation i le taimi ma avanoa;
- suiga o le mafaufau ma le faaletonu o le mafaufau;
- eseese faʻaletonu i le galuega a le au suʻesuʻe (faʻataʻitaʻiga, olfactory, vaʻaiga poʻo faʻalogo);
- suiga i le vaʻaiga o le maaleale o le paʻu (disesthesia) eseʻese i le eria;
- faʻaletonu faʻaletonu, faʻaititia le malosi ma le tele o gaioiga, leiloa o le mauaina o tomai faʻapitoa, disphagia, ituaiga eseese o le dysarthria (tautala faʻafitauli).
Faʻaletonu i le galuega o le locomotor system o loʻo faʻaalia e le palasi o le pito o le tino, o le tele lava o taimi e plegias, e masani ona o faʻatasi ma se suiga, faʻaititia poʻo le leiloa o lagona.
I se faʻaopopoga i faʻafitauli e mafua mai i faʻalavelave i le galuega a le faiʻai, o suiga faʻasolosolo e mafai ona avea ma uiga faʻanatura ma aʻafia ai le galuega o totoga i totonu ona o le solia o totonu o le tino. O lea la, afai e faigata le folo, o meaai e mafai ona ulufale i le faʻamaʻi, lea e tumu i le tuputupu aʻe o le manaʻoga o le niumonia. O le faʻaleagaina o le neula o neura ua mafua ai le faʻalavelave o le fatu i totonu o le fatu, o totoga o meaai ma vaega o le endocrine, e afaina ai la latou galuega.
Toefuataiga
O se lava laʻasaga faigata o le toe faʻaleleia o fuataga e aʻafia tonu ai iuga o togafitiga ma le ogaoga o le post-traumatic neurological deficit. Toe faʻaleleia e faia i lalo o le vaʻavaʻaiga a le fomaʻi auai ma se kulupu o faʻapitoa faʻapitoa. E masani lava o latou: o se neurologist, o se rehabilitation therapist, o le physiotherapist, o se occupational therapist, o le tautala therapist ma se neuropsychologist.
E taumafai fomaʻi e fausia ni tulaga lelei mo le tagata maʻi e toe foi ai i le olaga masani ma faʻamalolo ai faʻailoga o le neura. Mo se faʻataʻitaʻiga, o taumafaiga a se failauga faʻapitoa e faʻamoemoe e toe faʻaleleia le tautala.
Faʻaleleia auala
- Bobath togafitiga - faʻaosofia le faʻamalosi tino ona o suiga i le tulaga o le tino.
- Vojta togafitiga e faʻavae i luga o le faʻamalosia o le tagata maʻi e faia faʻatonuga gaioiga e ala i le faʻaosofia o ni vaega o lona tino.
- Mulligan togafitiga o se ituaiga o tusi lesona togafitiga faʻatatau i le faʻaititia o maso maso ma faʻamalolo tiga.
- O le faʻaaogaina o le "Exart" fausiaina, o le mea e faʻaaoga e faʻaaoga e atiaʻe ai maso maso.
- Faia o faʻamalositino i mea tau fatu fatu ma se tulaga faʻamautuina ina ia faʻaleleia atili ai le faʻamaopoopoina o gaioiga.
- Galuega faʻamalositino o se seti o metotia ma agavaʻa e faʻatagaina ai le tagata gasegase e faʻafetaui i le siʻosiʻomaga siosiomaga.
- Kinesio taping o se lala o taʻaloga vailaʻau, lea e aofia ai le faʻaogaina o ofuvae faʻapipiʻi faʻapipiʻi i luga o maso maso ma faʻateleina le aoga o maso maso.
- Psychotherapy - faʻatatau ile faʻasaʻoga ole neuropsychological ile tulaga ole toe faʻaleleia.
Physiotherapy:
- vailaʻau eletise;
- togafitiga laser (ei ai se aneti-afaina ma regeneration-faʻamalosia aafiaga);
- togafiti.
Ulufale-faʻavae vailaʻau togafitiga:
- vailaʻau nootropic (Picamilon, Phenotropil, Nimodipine) e faʻaleleia metabolic gaioiga i neo;
- vailaau faʻamalieina, hypnotics ma tranquilizers e masani ai le psycho-lagona talaʻaga.
Vaimauga
Fuafuaina e le ogaoga o TBI ma le onosaʻi tausaga. E maua e le fanau talavou se faʻailoga sili atu ona lelei nai lo tagata matutua. Manua e masani ona iloga:
- maualalo le lamatiaga:
- manuʻa o le ulu;
- gaui o ponaivi o le ulupoʻo;
- vevesi;
- lamatiaga maualuga:
- soʻo se ituaiga o totoga toto;
- nisi ituaiga o gaugau o le ulu o le ulu;
- faʻaleagaina lona lua i le faiʻai mea;
- faʻaleagaina faʻatasi ma le edema.
O manuaga e sili ona lamatia le matautia e afaina ai le ulu o le faiʻai (SHM) i totonu o le foramen magnum faatasi ai ma le taofiofia o nofoaga manava ma vasomotor.
O le vavalo mo faʻamaʻi laititi e masani lava ona lelei. Ma le agamalu ma le ogaoga - iloiloina e le numera o togi i luga ole Glasgow Coma Scale. O le tele o togi, o le sili atu ona lelei o.
Faʻatasi ai ma se tikeri ogaoga, neurological deficit toetoe lava a tumau pea, o le mafuaʻaga o le le atoatoa.